Ukrayna tahılının Karadeniz üzerinden tekrar dünya pazarlarına ulaştırılmasını sağlayacak muahede İstanbul’da imzalandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın mesken sahipliğinde Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’in de katıldığı merasimde Rusya tarafını Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Ukrayna tarafını da Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov temsil etti.
“Tahıl ve Yiyecek Unsurlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi” imza merasiminin açılışında konuşan BM Genel Sekreteri Guterres, rekor düzeylere varan besin fiyatlarına işaret ederek bu muahedenin bilhassa de kalkınmakta olan ülkeler ve açlıkla savaşan beşerler için büyük ehemmiyet taşıdığını vurguladı. Guterres, Ukrayna’nın Karadeniz’deki limanlarından tahıl ve yiyecek unsurları sevkiyatının global besin arzındaki açığı kapatacağını ve fiyatların düşmesini sağlayacağını belirtti.
Anlaşmada Türkiye’nin kritik bir rol oynadığına dikkat çeken BM Genel Sekreteri, “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk hükümeti, sizin kolaylaştırıcılığınız ve ısrarınız bu sürecin her etabında hayati ehemmiyete sahipti” diye konuştu. Guterres, savaşta insanların ölmeye devam ettiğine de işaret ederek ” Bugün Karadeniz’de, dünyanın her zamankinden daha fazla gereksinim duyduğu bir umut ışığı var” dedi.
Erdoğan: Tüm süreçler üzerinde mutabakat sağlandı
Guterres’ten sonra konuşan Erdoğan da “Bugün üzerinde mutabakata varılan metinle Afrika’dan Orta Doğu’ya, Amerika’dan Asya’ya tüm dünyada milyarlarca insanı bekleyen açlık tehlikesinin önünün alınmasına daima birlikte katkı sağlayacağız. Önümüzdeki günlerde başlayacak gemi trafiğiyle Karadeniz’den dünyanın birçok ülkesine yeni bir nefes borusu açmış olacağız” diye konuştu.
Gemilerin çıkışından inançlı bir halde intikaline ve varacağı limana ulaşmasına kadar tüm süreçler üzerinde mutabakat sağlandığını belirten Erdoğan, planın icra ve kontrolünün İstanbul’da kurulacak müşterek uyum merkezi tarafından gerçekleştirileceğini kaydetti. Mutabakatın öteki detaylarıyla ilgili bilgi ise verilmedi.
İmzalar farklı ayrı atıldı
Konuşmalar sonrasında mutabakatın imzalanmasına geçildi. Beklenildiği üzere Ukrayna ve Rusya tarafları BM ve Türkiye ile kendi isimlerine muahede imzaladı, direkt birbiriyle muhatap olmadı. Mutabakatları Türkiye ismine Ulusal Savunma Bakanı Hulusi Akar, Rusya ismine Savunma Bakanı Şoygu, BM ismine Genel Sekreter Guterres ve Ukrayna ismine Altyapı Bakanı Kubrakov imzaladı.
Rusya’nın Ukrayna limanlarını denizden ablukası ve Batı’nın Rusya’ya yaptırımları nedeniyle Ukrayna ve Rus tahılının sevkiyatında yaşanan ıstıraplar besin fiyatlarının süratle artmasına ve besin krizine yol açmıştı. Yalnızca Ukrayna’nın Odessa limanında 20 milyon ton tahıl sevkiyat için bekliyor.
DW/BK,EC
