Türkiye Dışişleri Bakanlığı, Irak’taki olaylarla ilgili açıklamalarda bulundu. Irak’ın başşehri Bağdat’ta güvenlik güçleriyle Sadr yanlıları ortasındaki çatışmalar üzerine bu kente yönelik seyahat uyarısı yayımlayan Dışişleri Bakanlığı, “Bağdat’ta güvenlik durumunun bozulmaya başlaması göz önünde bulundurularak vatandaşlarımızın mecburî haller dışında anılan kente seyahat etmekten kaçınmaları tavsiye olunmaktadır” tabirini kullandı. Hâlihazırda Irak’ta bulunan Türkiye vatandaşlarının ise Bağdat’ta kitlesel şovların gerçekleştirildiği mahallerden uzak durmaları istendi.
Dışişleri Bakanlığı daha sonra yaptığı açıklamada ise Irak’taki “tüm tarafları sağduyu ve itidale” davet etti. “Bağdat’ta bir müddettir yaşanan gelişmeler, ülkenin istikrarı, birliği ve güvenliği bakımından tehlike arz eden bir hâl almıştır. Dost ve kardeş Irak’ın istikrar ve güvenliği, Türkiye için hayati kıymettedir. Bu prestijle, ülke geneline yayılan şiddet olaylarından kaygı duyuyoruz” denilen açıklamada “kapsayıcı diyalog” daveti yapıldı.
Irak’ta Ekim 2021’de yapılan genel seçimlerin galibi Sadr Hareketi önderi Mukteda es-Sadr’ın siyasetten çekildiğini duyurmasının akabinde Bağdat’ta dün gerginlik bir defa daha tırmandı.
Yeşil Bölge olarak bilinen yüksek güvenlikli bölgedeki hükümet sarayını basan Sadr yanlılarıyla güvenlik güçleri ve İran dayanaklı milisler ortasında çatışmalar yaşandı. AFP haber ajansı, çatışmalarda Sadr yanlısı kümeden 23 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Associated Press, olaylarda bir Iraklı askerin de öldüğünü aktardı. Olayların akabinde ülke genelinde lokal saatle 19.00’dan sonra sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Siyaseti bırakma kararını, ıslahat taleplerine öteki Şii başkanlarca kulak asılmamasına reaksiyon olarak aldığını belirten Sadr, daha sonra yaptığı açıklamada, yaşanan olaylarda taraflarca silah kullanılmasını protesto etmek için açlık grevine başladığını duyurdu.
BM ve ABD’den çağrı
Bağdat’taki olaylarla ilgili açıklamada bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres de “itidal” davetinde bulunduğu tüm ilgili aktörlerden bir an evvel tansiyonu düşürecek adımları atmalarını ve şiddetten kaçınmalarını istedi.
Guterres’in sözcüsü Stephane Dujarric tarafından yapılan açıklamada, BM Genel Sekreteri’nin “Irak’ta göstericilerin hükümet binalarına girdiği protestoları telaşla izlediği” belirtildi.
Guterres, tüm taraflara “daha fazla gecikmeksizin barışçıl ve kapsayıcı bir diyalog” kurmaları için de davette bulundu.
Olaylarla ilgili ABD’den de açıklama geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Kurulu Sözcüsü John Kirby, Irak’tan gelen haberlerin “rahatsız edici” olduğunu söyledi.
“Irak kurumlarının misyonunu yerine getirmesine müsaade verilmiyor. Bu da karşılığında şiddet riskini artırıyor” diyen Kirby, olaylara karışanları şiddetten uzak durmaya davet etti.
Sadr erken seçim talep ediyordu
Ülkede bir ay evvel de Sadr destekçilerinin parlamento binasını basmasıyla olaylar tırmanmıştı. Sadr hareketi, geçen yıl Ekim ayında düzenlenen genel seçimlerde Meclis’te en fazla sandalyeyi elde eden küme olmasına karşın hükümeti kuracak çoğunluğu sağlayamamıştı. Haziran ayında öteki Şii kümelerle müzakereyi reddeden Sadr’ın daveti üzerine Sadr kümesine bağlı tüm milletvekilleri istifa etmiş, Sadr’ın Başbakan adayı Muhammed Cafer es-Sadr da adaylıktan çekildiğini duyurmuştu. Irak siyasetinde ABD ve İran tesirine karşı çıkarak ülkede büyük takviye toplayan Sadr, erken seçime gidilmesini ve meclisin lağvedilmesini talep ediyordu.
DW,AFP,AP,rtr/CÖ,JD
